سئوی سایت که روشی برای ارتقاء رتبه سایت در موتورهای جستجو است. نیمه تاریکی دارد که بی توجهی به آن‌ها، می‌تواند جایگاه سایت را خطر بیاندازد.
موتورهای جستجو در اینترنت مدام در حال تغییر الگوریتم‌های خود هستند و به سمت تکامل حرکت می‌کنند. هدف از این کار این است که بتوانند مناسب‌ترین و با کیفیت‌ترین محتوا را با توجه به نیازهای کاربران ارائه دهند.
همین تکامل و تحولات موتورهای جستجو باعث می‌شود که سایت‌هایی که به صورت دوره‌ای علاقه برای بهینه‌سازی صفحات خود ندارند با مشکلی به نام کنیبالیزیشن مواجه شوند. که می‌تواند جایگاه سایت در رتبه‌بندی موتورهای جتسجو را به خطر بیاندارد.
برای اینکه دریابیم کنیبالیزیشن چیست و چه تأثیری بر روی سئو در سایت دارد با ادامه مطلب همراه شوید.
کنیبالیزیشن چیست؟
Cannibalization در لغت به معنای هم‌نوع خواری است. برای درک بهتر این مسئله که کنیبالیزیشن چیست طرح یک سوال خالی از لطف نخواهد بود.
با جستجوی یک کلمه کلیدی در موتورهای جستجو مانند گوگل، در نتایج مشاهده کنید که دو یا چند صفحه از سایت شما به نمایش درآمده است. آیا اتفاق خوبی برای سایت شما خواهد بود؟
میتوان گفت بله اما در بعضی موارد پاسخ منفی است. این اتفاق می‌تواند نشانه این باشد که برخی صفحات سایت شما در حال رقابت با یکدیگرند و به نوعی در حال بلعیدن هم هستند.
مفهوم کنیبالیزیشن تنها در سئو به کار نمی‌رود بلکه در تجارت و بازاریابی و فروش نیز کاربرد دارد.
به عنوان مثال اگر یک برند در هر حوزه‌ای محصولی را تولید و روانه بازار کند که باعث شود فروش یکی دیگر از محصولات همان برند با کاهش مواجه شود. در این شرایط کنیبالیزیشن یا هم‌نوع خواری رخ داده است.
البته اینکه هر سال مدل جدیدی از یک محصول با امکانات به‌روز تولید و عرضه شود به معنی کنیبالیزیشن نخواهد بود.
برای اینکه بدانید در سئو کنیبالیزیشن چیست؟ و چه مفهومی دارد باید گفت این اصطلاح در Cannibalization Keyword نام دارد که به معنای هم‌نوع خواری کلمات کلیدی است.
کنیبالیزیشن چه زمانی سئو در رخ میدهد؟
کنیبالیزیشن زمانی در سئو رخ میدهد که تعدای از صفحات یک سایت برای یک کلمه کلیدی یکسان یا چند کلمه کلیدی که مشابه به هم هستند، بهینه شده باشد.
در این حالت موتورهای جستجو مانند گوگل قادر به تشخیص این موضوع نخواهند بود که کدام یک از این صفحات پاسخ بهتری برای کاربر بوده . در نتیجه تمامی آن صفحات را به عنوان نتیجه جستجو به کاربر نمایش میدهد .
مشکل اصلی در کنیبالیزیشن از کجا نشات می گیرد؟
مشکل اصلی در صورت نمایش چند صفحه از یک سایت اینجاست که اگر هریک از این دو یا چند صفحه که به نمایش درآمده است، موضوع و هدف یکسانی داشته باشند، در این حال کاربر نیز متوجه این تفاوت نشده و آن وقت است که به صورت تصادفی بر روی یکی از این نتایج کلیک خواهد کرد.
این اتفاق باعث می‌شود که شانس کسب آمار کلیک بیشتر و در نتیجه کسب جایگاه بهتر در رتبه‌بندی برای هر یک از این صفحات کاهش پیدا کند و به این ترتیب صفحات سایت در حال بلعیدن فرصت‌های رتبه‌گیری یکدیگر هستند و با هم رقابت می‌کنند.
برای آشنایی بهتر با این مفهوم که کنیبالیزیشن چیست ذکر این نکته حائز اهمیت است که نمایش دو صفحه از یک کلمه کلیدی هدف، نشان دهنده رخ دادن کنیبالیزیشن نیست بلکه کنیبالیزیشن اتفاقی است که به هدف و مفهوم صفحات وابسته است.
در واقع زمانی میتوان گفت که برای یک سایت کنیبالیزیشن اتفاق افتاده و صفحات آن در رقابت با یکدیگر هستند که هدف و مفهوم دو یا چند صفحه از سایت یکسان باشد.
اگر هدف صفحات سایت متفاوت باشد اما از یک کلمه کلیدی هدف استفاده کنند و در نتیجه جستجو به صورت همزمان به نمایش درآیند نشان دهنده این است که هر دو صفحه از جایگاه و رتبه خوبی در موتور جستجو برخوردار هستند.
آسیب‌های کنیبالیزیشن چیست؟
آشنایی با آسیب‌های کنیبالیزیشن بر جایگاه سایت
تا اینجا آموختیم که میتوان دو یا چند صفحه از یک سایت در نتیجه جستجوی یک کلمه کلیدی در موتور جستجو به نمایش درآیند. در حالتی که هدف صفحات یکسان باشد کنیبالیزیشن یا هم‌نوع خواری رخ داده است. حال ببینیم که کنیبالیزیشن چه مشکلاتی را می‌تواند برای یک سایت ایجاد کند.
1. تغییر صفحه پیشنهادی در نتایج جستجو
به عنوان یک صاحب سایت برخی مواقع مشاهده می‌کنید که سایت شما در نتیجه جستجوی یک کلمه کلیدی دارای جایگاه است. اما اتفاقی که رخ میدهد این است که در طول زمان، صفحات مختلفی از سایت به عنوان نتیجه جستجوی کلمه کلیدی به نمایش درمی‌آید. که مشکل در تغییر URL در نتایج جستجو رخ داده است. در این حالت موتور جستجو مانند گوگل نمی‌تواند تشخیص دهد که در نتیجه جستجوی کلمه کلیدی مورد نظر، کدام صفحه از سایت ما باید جایگاه گرفته و به نمایش درآید.
در این حالت یک صفحه از سایت که نرخ کلیک بالایی دارد، توسط صفحه‌ای با نرخ کلیک کمتر کنیبال می‌شود . و موتور جستجو مدام در نتیجه جستجوی کلمه کلیدی، این دو صفحه را به جای یکدیگر در صفحه نتایج به نمایش درمی‌آورد. که نتیجه آن این است که صفحه اصلی که به عنوان هدف برای این کلمه کلیدی در نظر گرفته شده است، شانس جذب بیشتر کاربران را به طرز قابل توجهی از دست میدهد.
2. نوسان رتبه سایت در صفحه نتایج جستجو
وقتی صفحه هدف یک سایت تغییر کند به این معناست که جایگاه سایت نیز تغییر می‌کند. در این شرایط شاهد این موضوع خواهیم بود که رتبه سایت دستخوش تغییرات ناگهانی شده است. به عنوان مثال یکی از صفحات در رتبه 2 صفحه نتایج و دیگر در زتبه 6 به نمایش درمی‌آید که این موضوع نشان دهنده این است که جایگاه سایت در عبارت هدف به صورت مداوم در حال تغییر است و این به جایگاه سایت آسیب زیادی وارد می‌کند
3. دشوار شدن هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی
برای اینکه بهتر دریابیم آسیب‌های کنیبالیزیشن چیست؟ باید بدانید که در صورتی که دو صفحه از یک سایت در موتور جستجو به عنوان پاسخ مناسب برای کاربر به نمایش درآید انتخاب بین آن‌ها برای کاربر سخت می‌شود. حتی برای طراح سایت نیز این مسئله دشوار است که برای لینک‌سازی داخلی و خارجی تصمیم بگیرد که کدام پیشنهاد بهتری بوده و جایگاه بهتری در جستجو داشته است. در واقع در این شرایط به جای اینکه اعتبار یک سایت بر روی یک صفحه به عنوان هدف متمرکز شود. بین دو یا چند صفحه تقسیم شده و به همین دلیل، هیچ یک از این صفحات به آن اندازه که باید قوی نمی‌شوند که بتوانند جایگاه بالاتری بدست آورند.
4. بدست آوردن جایگاه توسط یک صفحه اشتباه
این اتفاق زمانی رخ میدهد که یک صفحه به جای صفحه دسته‌بندی آن در نتایج جستجو به نمایش درآید. به عنوان مثال در یک فروشگاه اینترنتی وقتی یک محصول خاص از یک برند را جستجو می‌کنیم. این انتظار وجود دارد که صفحه‌ای به نمایش درآید که دسته‌بندی از محصولات باشد و امکان نمایش گزینه‌های مختلف وجود داشته باشد. حال به جای این صفحه، یک صفحه مربوط به یک محصول خاص نمایش داده شود. از آنجایی که محدودیت در انتخاب وجود دارد، شانس اینکه کاربر به خریدار تبدیل شود به شدت کاهش پیدا می‌کند.
نحوه تشخیص کنیبالیزیشن
پس از آشنایی با مفهوم کنیبالیزیشن نوبت به این می‌رسد که دریابیم نحوه تشخیص کنیبالیزیشن چیست؟ در سایت‌هایی که تعداد صفحات زیادی دارند نحوه تشخیص این مشکل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که کار ساده‌ای نخواهد بود. ابزارهای قدرتمند و روش‌های وجود دارد که میتوان به بررسی کنیبالیزیشن در بین صفحات سایت پرداخت که در ادامه با چند مورد آشنا خواهیم شد:
- تشخیص با استفاده از گوگل سرچ کنسول: به جرأت میتوان گفت که قدرتمندترین ابزار برای تشخیص کنیبالیزیشن در سایت‌ها گوگل سرچ کنسول است که کمک می‌کند بتوان به راحتی این مشکل را در سایت شناسایی کرده و نسبت به رفع آن اقدام کرد.
- استفاده از تکنیک Site:
این روش یک تکنیک بسیار کاربردی برای مشکل کنیبالیزیشن در سایت است ، که میتوان در نوار جستجوی گوگل وارد کرده و نتایج آن را مشاهده کرد. برای این کار کافی است که عبارت (کلمه کلیدیSite:example.com) را در قسمت نوار جستجوی گوگل وارد کنید.
روش‌های حل مشکل کنیبالیزیشن چیست؟
• حذف صفحات با استفاده از ریدایرکت 301:
یکی از بهترین و ساده‌ترین راه‌ها برای خلاص شدن از هم‌نوع خواری در سایت انتخاب یکی از صفحات به عنوان صفحه هدف و پاک کردن صفحات مزاحم است. در واقع در این روش قوی‌ترین صفحه موجود را به عنوان صفحه هدف کلمه کلیدی با کمک جایگاه صفحه در نتایج گوگل، انتخاب می‌کنیم. پس از این کار با استفاده ریدایرکت 301 ارزش و اعتبار صفحات مزاحم را به صفحه هدف منتقل می‌کنیم . گوگل هم کاربران را به آن صفحه منتقل کند.
• بازنگری لینک‌های داخلی و خارجی سایت:
باید در هنگام طراحی صفحات سایت و لینک‌سازی داخلی محتواها، از یک انکر تکست یکسان ، به منظور لینک دادن محتوا به صفحات مختلف استفاده کنیم.با این کار احتمال روبرو شدن با کنیبالیزیشن افزایش پیدا می‌کند. به همین علت اگر در لینک‌سازی‌های داخلی سایت بازنگری کنیم در بسیاری از موارد می‌توانیم مشکل هم‌نوع خواری را برطرف کنیم.
• استفاده از تگ کنونیکال:
در برخی موارد این امکان وجود ندارد که بتوان بوسیله ریدایرکت 301 به راحتی یک صفحه را انتخاب کرده و صفحات مزاحم را حذف کرد. در این مواقع میتوان با استفاده از این تگ، یکی از صفحات را به عنوان صفحه هدف به گوگل معرفی کرد تا گوگل صفحه مورد نظر را ایندکس و رتبه‌بندی کند. با این کار نیازی به حذف سایر صفحات نیست.
کلام آخر
یکی از مشکلات اساسی و رایج در سئوی سایت‌های مختلف مشکل همنوع‌خواری یا کنیبالیزیشن است که می‌تواند ضربات جبران ناپذیری به یک سایت و اعتبار و جایگاه آن وارد کند. شناسایی و رفع این مشکل نیز یکی از تخصصی‌ترین و پیچیده‌ترین کارها است. که نیازمند این است که افراد متخصص و با تجربه زیاد در سئو نسبت به شناسایی و رفع آن اقدام کنند. این افراد باید در 4 حوزه تدوین استراتژی، تولید محتوا، لینک‌سازی و تکنیکال از دانش و تجربه کافی برخوردار باشند. در این مقاله تلاش شد در پاسخ به سوال کنیبالیزیشن چیست اطلاعاتی مفید برای شناسایی مشکلات سایت ارائه شود تا در صورت وجود برای رفع آن یا استفاده از دانش افراد متخصص اقدام لازم انجام شود.
